Białka PR-10 reprezentowane są przez główny alergen brzozy Bet v1, który jest przyczyną uczulenia u ponad 93% osób z alergią na pyłek brzozy. Alergia na brzozę jest jedną z najczęściej występujących alergii wziewnych w Europie Północnej i Środkowej. Obecność specyficznych przeciwciał stwierdza się u 6 do 20% populacji, natomiast objawy występują u około połowy z nich.
Rodzina PR-10 to homologi Bet v1, których podobieństwo w budowie wynosi od 38 do nawet 88%. Duża homologia między alergenami sprawia, że możliwe są sytuacje, w których osoba z uczuleniem na Bet v1 (brzozę) będzie prezentowała objawy po spożyciu pokarmów, z którymi wcześniej nie miała w ogóle kontaktu.
Wśród homologów Bet v1 znajdziemy pyłek innych drzew z rzędu bukowce (np. olcha, leszczyna, grab, buk, dąb, kasztan), jak również wielu pokarmów pochodzenia roślinnego (truskawki, jabłko, brzoskwinia, wiśnie, morela, maliny, gruszka, kiwi, seler, marchewka, orzeszki ziemne, orzech laskowy, soja, pomidor).
Mnogość alergenów podobnych do Bet v1 sprawia, że ilość potencjalnych reakcji krzyżowych jest ogromna. Obraz kliniczny związany jest głównie z objawami ze strony układu oddechowego
(alergiczny nieżyt nosa, astma), zapaleniem spojówek, może również wystąpić zespół alergii jamy ustnej (OAS, ang. Oral allergy syndrome), czyli pojawienie się u osób uczulonych na pyłek, np. brzozy, lokalnych reakcji w obrębie jamy ustanej (mrowienie ust, gardła, obrzęk warg i języka, chrypka) po spożyciu niektórych warzyw i owoców.
Ponieważ białka z rodziny PR-10 są termolabilne, czyli nieodporne na działanie wysokich temperatur, gotowanie produktów przed spożyciem powoduje całkowite wyeliminowanie lub znaczącą redukcję objawów OAS.
Potencjalne reakcje krzyżowe pomiędzy głównym alergenem brzozy (Bet v1) i jego homologami.
Opracowano na podstawie: EAACI Mollecullar Allergology User’s Guide, European Academy of Allergy and Clinical Immunology 2016.