Alergia na orzeszki – nie u wszystkich taka sama

U dwojga dzieci, Kasi i Tomka, z podejrzeniem alergii pokarmowej (wysypka, nudności, mrowienie w obrębie ust) został wykonany przez alergologa test skórny potwierdzający odpowiedź immunologiczną przeciwko pełnemu ekstraktowi orzeszków ziemnych.

Ponieważ alergia na orzeszki ziemne jest jedną z głównych przyczyn anafilaksji, czyli ciężkich systemowych reakcji obejmujących skurcze brzucha, wymioty, obrzęk górnych dróg oddechowych, spadek ciśnienia tętniczego krwi (wstrząs anafilaktyczny mogący zagrażać życiu pacjenta), rekomendowane jest w takim przypadku bezwzględne unikanie wszelkich produktów zawierających choćby śladowe ilości orzeszków ziemnych, jak również posiadanie autostrzykawki z adrenaliną.

Tak postawiona diagnoza niesie z sobą znaczne konsekwencje w życiu codziennym. Strach przed poważnymi skutkami spożycia nawet niewielkich ilości orzeszków ziemnych towarzyszy rodzicom dzieci z alergią na orzeszki ziemne, obniżając jakość ich życia.

Mimo że w teście z krwi uzyskano taki sam wynik, czyli wykryto specyficzne przeciwciała IgE przeciwko pełnemu ekstraktowi orzeszków ziemnych, alergia u Kasi i Tomka w rzeczywistości nie jest taka sama. Niestety, wykorzystując test oparty o pełen ekstrakt orzeszków ziemnych, np. testy skórne czy testy z krwi, nie dowiemy się, z jaką postacią alergii na orzeszki ziemne możemy mieć do czynienia.

Jak zatem postępować w takim przypadku?

W przypadku wykrycia w badaniu alergologicznym przeciwciał przeciwko pełnemu ekstraktowi orzeszków ziemnych (f13) można wykonać kolejny test, który bardzo precyzyjnie określi, przeciwko któremu składnikowi (tzw. komponentowi) orzeszków organizm produkuje przeciwciała.

Dlaczego jest to tak ważne?

Pełny ekstrakt orzeszków ziemnych to mieszanina bardzo wielu alergenów. Alergia na część z nich niesie z sobą wysokie ryzyko ciężkich i systemowych reakcji, w tym wstrząsu anafilaktycznego. Należą do nich takie komponenty, jak: Ara h1, h2, h3, h6, h7 oraz h9. Natomiast reakcja na komponent Ara h8, alergen bardzo zbliżony w budowie do głównego alergenu brzozy – Bet v1, jest zwykle związana z pierwotną alergią na pyłek brzozy i objawia się łagodniejszymi objawami zwanymi zespołem alergii jamy ustnej po spożyciu orzeszków (ang. OAS, Oral Allergy Syndrome) – mrowienie ust, gardła, obrzęk warg i języka, chrypka po spożyciu niektórych warzyw i owoców u osób uczulonych np. na wspomniany pyłek brzozy.

Ponowna diagnostyka testem EUROLINE DPA-Dx Orzeszki ziemne lub profilem EUROLINE DPA-Dx Pediatryczny jest w stanie zróżnicować pacjentów z wysokim ryzykiem ciężkich reakcji (Ara h1, h2, h3, h5, h6, h7, h9) od pacjentów uczulonych pierwotnie na pyłek Bet v1 (homolog Ara h8), u których ryzyko silnych reakcji jest niskie.

Wynik Kasi potwierdza uczulenie na komponenty związane z wysokim ryzykiem ciężkich reakcji uogólnionych (Ara h1, Ara h2, Ara h3 i Ara h9). U takich osób wskazane jest posiadanie autostrzykawki z adrenaliną, która jest niezwykle pomocna w przypadku wystąpienia objawów wstrząsu anafilaktycznego po, zwykle nieświadomym, spożyciu orzeszków ziemnych.

Wynik Tomka potwierdza uczulenie jedynie na główny komponent brzozy Bet v1 (homolog Ara h8). Jego reakcja na orzeszki ziemne w postaci zespołu alergii jamy ustnej jest spowodowana reakcją krzyżową wynikającą z podobieństwa alergenów brzozy i orzeszków. Ryzyko ciężkich reakcji po spożyciu orzeszków ziemnych jest mocno ograniczone i nie jest wymagane u takiej osoby restrykcyjne unikanie orzeszków ziemnych, ponieważ nawet przypadkowe spożycie nie niesie z sobą wysokiego ryzyka silnych objawów alergii. Co ciekawe, odczulanie na brzozę może całkowicie wyeliminować lub znacząco zmniejszyć objawy.

Precyzyjne testy alergiczne

Precyzyjne określenie profilu uczulenia przy pomocy komponentowych testów alergologicznych EUROLINE DPa-Dx jest bardzo ważne nie tylko w przypadku alergii na orzeszki ziemne. Tak szczegółowa diagnostyka, oprócz potwierdzenia alergii na wybrane alergeny, może pomóc w określeniu ryzyka ciężkich reakcji, formułowaniu indywidualnych zaleceń dietetycznych czy planowaniu immunoterapii swoistej (odczulania).