Badania alergiczne z krwi – wskazania!

Testy alergiczne z krwi – korzyści

Istnieje wiele wskazań do wykonania testów alergicznych z krwi (diagnostyki serologicznej) przy podejrzeniu alergii:

• Przyjmowanie leków antyhistaminowych – w przypadku testów serologicznych leki antyhistaminowe nie wpływają na wynik testu i mogą być cały czas przyjmowane przez pacjenta. Testy skórne wymagają odstawienia leków na kilka tygodni przed planowanym badaniem, w przeciwnym razie wynik może być zafałszowany.
• Choroby skóry np. dermografizm, pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, zmiany zapalne skórne, alergie skórne (wysypka, swędzenie) – są przeciwskazaniem do wykonania testów skórnych. W takich przypadkach testy serologiczne stanowią alternatywę.
• Ciąża – ze względu na ewentualne zagrożenie dla płodu w razie wystąpienia silnych reakcji alergicznych, testy skórne są przeprowadzane jedynie w wyjątkowych sytuacjach. O ich wykonaniu zawsze decyduje lekarz kierując się bezpośrednim wpływem na leczenie pacjentki. Nie ma natomiast przeciwskazań do wykonania testów serologicznych u kobiet ciężarnych.
• Obniżona reaktywność skóry – u niemowląt, małych dzieci, osób starszych ze słabszą reaktywnością skóry testy skórne mogą być niemiarodajne. Dlatego alergia u dzieci jest wskazaniem do wykonania testów z krwi.
• Immunoterapia swoista (odczulanie) – w wybranych przypadkach przed kwalifikacją do immunoterapii potwierdza się uczulenie pacjenta mierząc miano przeciwciał testami serologicznymi.
• Obawa pacjenta przed testami skórnymi – testy skórne nie należą do przyjemnych badań, ponieważ wymagają wielu nakłuć. Dlatego wielu pacjentów decyduje się na wykonanie testów serologicznych, które są bardziej komfortowe (jedynie pobranie krwi – jedno nakłucie). Szczególnie dotyczy to diagnostyki alergii u dzieci.
• Podejrzenie reakcji anafilaktycznej – podejrzenie u pacjenta systemowej reakcji organizmu na dany alergen jest wskazaniem do wykonania badania serologicznego. Takie badanie jest bezpieczne dla pacjenta, gdyż nie styka się on z potencjalnie groźnym dla jego życia i zdrowia alergenem.
• Niezgodności między wywiadem lekarskim, a wynikami testów skórnymi – w trudnych diagnostycznie przypadkach, gdzie obraz kliniczny pacjenta nie pokrywa się z wynikami testów skórnych badanie serologiczne może pomóc lekarzowi w postawieniu właściwej diagnozy.
• Podejrzenie alergii na jady owadów – jady owadów są bardzo silnym alergenem, który bardzo często powoduje reakcje anafilaktyczne. W testach serologicznych pacjent unika kontaktu z alergenem.
• Podejrzenie alergii pokarmowej – testy na alergie pokarmowe – ze względu na charakter alergenów pokarmowych bardziej odpowiednie są testy serologiczne niż skórne.

Jak wyglądają testy alergiczne z krwi?

Testy alergiczne z krwi to bardzo proste narzędzie do diagnostyki laboratoryjnej, pozwalające wykryć we krwi pacjenta specyficzne przeciwciała przeciwko wybranym alergenom, np. pokarmowym, wziewnym lub jadom owadów. Test alergiczny z krwi to cienki plastikowy pasek, na którym znajdują się specjalne membrany, zawierające naniesione w formie linii alergeny, np. jabłko, pyłek brzozy, roztocze kurzu domowego. Przed badaniem pasek jest całkowicie czysty, nie widać na nim jakichkolwiek linii. Podczas badania surowica pacjenta jest umieszczana na pasku. Jeśli pacjent cierpi na alergię, specyficzne przeciwciała łączą się z alergenami umieszczonymi na pasku. Następnie za pomocą dodatkowych, specjalnie wyznakowanych odczynników przeciwciała z krwi pacjenta związane z alergenem, są obrazowane w postaci prążków. Intensywność ich wybarwienia jest następnie oceniana przez program komputerowy. Pojawienie się tych prążków świadczy o obecności przeciwciał i w większości przypadków o alergii. Im ciemniejszy prążek tym więcej przeciwciał.

Testy alergiczne z krwi – jak się przygotować? Testy z krwi nie wymagają specjalnego przygotowania. Na ich wynik nie wpływa ani spożywanie posiłków, nawet bezpośrednio przed badaniem, ani przyjmowanie przez osoby z objawami alergii leków antyhistaminowych. Leki te nie muszą więc być odstawiane przed planowanym badaniem.

Jak odczytać testy alergiczne z krwi?

Wynik alergicznego testu z krwi wskazuje na obecność lub brak specyficznych przeciwciał IgE przeciwko wybranym alergenom pokarmowym, wziewnym czy jadom owadów. Poziom przeciwciał wyrażony jest w dwojaki sposób: za pomocą stężenia podawanego w jednostkach kU/ml lub w odpowiadających stężeniu klasach przeciwciał (od klasy 0 – nie wykryto przeciwciał, do klasy 6 – bardzo wysoki poziom przeciwciał). Im wyższe stężenie (klasa) przeciwciał, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia u pacjenta objawów alergii. Mogą się jednak zdarzyć przypadki, kiedy już przy niskich klasach będziemy obserwować silne reakcje alergiczne, oraz sytuacje odwrotne, czyli pacjenci z wysokim poziomem przeciwciał nie będą prezentowali w ogóle objawów alergii. Ci z pozytywnym wynikiem w teście alergicznym z krwi, ale bez objawów alergii – to tzw. osoby uczulone, często nazywane też atopowymi. Atopia to wrodzona skłonność do nadmiernej produkcji przeciwciał IgE. Sama w sobie nie jest chorobą, ale w konsekwencji może doprowadzić do rozwoju pełnoobjawowej alergii. Częstym błędem popełnianym przez pacjentów jest samodzielna interpretacja wyników badania na alergię. Czytanie wyników testów alergicznych z krwi to domena lekarzy. Każdy wynik badania na alergię z krwi powinien być oceniony przez specjalistę, który weźmie pod uwagę także historię choroby pacjenta oraz występujące objawy.